Với phương châm: Thời chiến, đây là lực lượng xung kích, cống hiến sức trẻ và cả một phần máu xương vì nền hòa bình, độc lập dân tộc - Thời bình, tiếp tục giữ vững những phẩm chất tốt đẹp của lực lượng Thanh niên xung phong (sau đây gọi tắt là TNXP) tiếp tục tô sáng thêm trang sử vàng của dân tộc bằng bản lĩnh, sự cống hiến vì đồng đội, vì thế hệ trẻ và vì quê hương, đất nước.

Xuất phát từ tình hình thực tế của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp; ngày 15-7-1950, lực lượng TNXP Việt Nam ra đời từ ý kiến đề xuất của Bác Hồ. Được Trung ương Đảng và Chính phủ nhất trí về việc thành lập một lực lượng lực lượng dân công phục vụ và đảm nhận những công việc hết sức to lớn và quan trọng như mở đường, vận chuyển lương thực, vũ khí, phục vụ bộ đội chiến đấu; có sức trẻ, khỏe, có tinh thần dũng cảm, hy sinh…để góp phần đẩy mạnh hơn nữa công cuộc kháng chiến chuyển sang giai đoạn mới khi Trung ương Đảng quyết định mở chiến dịch biên giới Cao - Bắc - Lạng nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, giải phóng vùng biên giới phía bắc, mở rộng vùng căn cứ địa Việt Bắc, giành quyền chủ động trên chiến trường chính.

Khánh thành và bàn giao nhà cho Hội Cựu TNXP ở huyện Trấn Yên

Từ cuối năm 1952, Đảng  và Chính phủ giao cho tỉnh Yên Bái mở đường từ bến Hiên (Tuyên Quang) đi Ba Khe đến đường 41 Sơn La, chỉ trong 3 tháng lực lượng TNXP trong tỉnh đã huy động 638.000 ngày ngày công sửa và làm mới các tuyến đường, đảm bảo cho xe ô tô chạy giữa căn cứ cách mạng Việt Bắc đến Tây Bắc, làm 2.700 công thuyền máy, 638 công xe đạp thồ, phục vụ tiền tuyến. TNXP Yên Bái đã vận chuyển ra mặt trận Điện Biên Phủ 1.840 tấn gạo, 1.200 con trâu, bò, 489 con lợn và hàng chục tấn rau xanh. Đặc biệt từ tháng 9/1952 đến tháng 10/1954, để phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ, tỉnh Yên Bái đã thành lập đơn vị TNXP 236 gồm 20 cán bộ, đội viên, làm nhiệm vụ đảm bảo gia thông từ bến phà Âu Lâu đến đèo Lũng Lô. Trải qua 700 ngày đêm chiến đấu vượt qua nhiều khó khăn , không sợ hy sinh, gian khổ, đơn vị đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đã vô hiệu hóa hàng trăm quả bom nổ chậm, hàng ngàn quả bom bươm bướm của địch…

Công tác thăm hỏi, giúp đỡ Cựu TNXP luôn được tỉnh Hội quan tâm

Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, lực lượng TNXP tỉnh Yên Bái đã có hơn 300 cán bộ, chiến sỹ tham gia xây dựng đường sắt Yên Bái - Lào Cai, dài 72 km, tham gia khái thác 1.500 m3 gỗ, xẻ 82.000  thanh tà vẹt, vớt dưới sông Hồng được 21.000 thanh ray, phục vụ cho việc xây dựng đường sắt

Hòa chung với khí thế thi đua của cả nước với phong trào " Ba sẵn sàng" do Trung ương Đoàn phát động. Lực lượng Thanh niên xung phong tỉnh Yên Bái cũng như hàng ngàn đoàn viên thanh niên trong tỉnh đã tích cực hưởng ứng với những công trình cho đến nay vẫn là những tuyến giao thông huyết mạch của tỉnh nói chung, của khu vực Tây Bắc nói riêng như: tham gia xây dựng đường Hữu nghị 7 nay là quốc lộ 70 từ Yên Bái đi Lào Cai dài 160 km (1964); xây dựng sân bay Yên Bái, khai hoang phục vụ chuyển dân xây dựng nhà máy thủy điện Thác Bà (1965); xây dựng đường lâm nghiệp và khai thác lâm sản tại huyện Văn Yên và huyện Trấn Yên (1966); xây dựng các công trình thủy lợi tại tỉnh Yên Bái (1969) và tham gia xây dựng đường Hoàng Liên Sơn I và đường Thuận Hải (1985-1986). Những đóng góp vô cùng to lớn ấy của lực lượng TNXP Yên Bái đã góp phần không nhỏ vào thành công chung của sự nghiệp, thống nhất và xây dựng đất nước, quê hương Yên Bái.

Về với thời bình, khi mái tóc đã ngả màu sương gió, hơn 2.000 TNXP ngày nào đang sinh sống, làm việc tại Yên Bái lại tiếp tục phát huy truyền thống, phẩm chất của người TNXP, luôn gương mẫu trong những phong trào thi đua yêu nước đặc biệt là Phong trào Cựu TNXP nguyện nêu gương sáng học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nhiều tấm gương cựu NTXP phát triển kinh tế giỏi xuất hiện với các mô hình kinh tế được đánh giá cao. Đặc biệt thực hiện phong trào chung tay xây dựng nông thôn mới đã có 11 hội viên tình nguyện hiến 5.032 m2 đất làm đường giao thông nông thôn.

Trung ương Hội trao huy hiệu TNXP làm theo lời Bác cho các cựu TNXP xuất sắc, tiêu biểu tỉnh Yên Bái

Để tập hợp những người đồng đội, cùng sinh hoạt, động viên lẫn nhau, đồng thời đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước trong việc giải quyết chế độ, chính sách đối với TNXP đã hoàn thành nhiệm vụ. Hội cựu TNXP tỉnh Yên Bái được thành lập ngày 14/4/2006. Từ đó đến nay, Hội Cựu TNXP tỉnh đã làm tốt công tác Tuyền truyền truyền thống anh hùng và phẩm chất của lực lượng TNXP Việt Nam, các chủ trương đường lối của Đảng chính sách pháp luật của Nhà nước nhất là các chế độ, chính sách đối với TNXP đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến. Đẩy mạnh phong trào thi đua "Cựu TNXP nguyện nêu gương sáng, học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, phong trào cựu TNXP giúp nhau làm kinh tế giỏi, xóa đói giảm nghèo và các phong trào thi đua do Ủy ban nhân dan tỉnh, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị phát động. Đồng thời Phát huy vai trò nhân chứng lịch sử, giúp chính quyền các cấp giải quyết chế độ, chính sách cho cựu TNXP, phối hợp với các ngành chức năng có liên quan giair quyết chế độ chính sách cho 1.668 lượt cựu TNXP được hưởng chính sách của Nhà nước. Hội cựu TNXP tỉnh đã thành công trong việc Xây dựng Quỹ nghĩa tình đồng đội là những đóng góp của hội viên, vận động các nguồn xã hội hóa được gần 800 triệu đồng, cho hội viên vay không lấy lãi để phát triển kinh tế gia đình. 14 năm qua, Hội đã tích cực vận động xóa 130 nhà dột nát cho hội viên; tặng 124 sổ tiết kiệm từ 1- 5 triệu đồng cho các hội viên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, thăm hỏi tặng quà cho trên 500 hội viên, gia đình chính sách, mẹ Việt Nam anh hùng trên địa bàn tỉnh…

Thường trực Tỉnh đoàn, tỉnh Hội và đại diện Báo Tiền phong tặng quà Tết cho Cựu TNXP nhân dịp Tết Nguyên đán

Với những đóng góp to lớn ấy, Hội Cựu TNXP tỉnh Yên Bái xứng đáng là cầu nối, là “người truyền lửa” giúp sáng mãi ngọn lửa TNXP trong các hội viên, đồng thời “truyền ngọn lửa thanh niên” cho thế hệ trẻ tỉnh nhà luôn xung kích, tình nguyện, đi đầu trong các phong trào để xứng đáng với những đóng góp của thế hệ đi trước trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc./.

Lại Tuyến