13 người mất tích ít có cơ hội sống sót

Có mặt tại hiện trường lũ quét càn lướt đúng vào Tổ 8 Thị trấn Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái chiều qua (3/8/2017), đoàn công tác của Tỉnh đoàn Yên Bái cùng Báo Tiền Phong chứng kiến cảnh hoang tàn và sự thiệt hại cực kỳ nặng nề của cả một vùng dân cư. Những gương mặt bàng hoàng, thẫn thờ của người dân, cũng là những nhân chứng may mắn thoát chết trong giây phút lũ tràn về vẫn đọng nguyên trước khung cảnh như một bộ phim mô tả cơn đại hồng thủy. Khoảng 5 giờ 30 phút sáng, dưới cơn mưa kéo dài từ lúc nửa đêm, đại lũ từ núi Kim Nọi gần đó bất ngờ đổ về dọc theo khe suối hướng thẳng vào Thị trấn dồn xuống suối Nậm Kim. Những tảng đá cỡ 5-10 tấn sạt xuống từ núi Kim Nọi bị cuốn trôi theo con lũ ống di chuyển với tốc độ lớn trong khoảng cách 4km nhưng chỉ vài phút đã càn qua 19 nóc nhà. Người dân gào thét vang loạn hò gọi nhau thoát thân, gắng lao ra khỏi nhà trèo lên mép đồi, và chỉ trong ít phút tất cả các ngôi nhà ven khe suối đã bị xóa sổ. Thậm chí những ngôi nhà bê tông hai tầng cũng bị san phẳng và biến mất, chỉ còn lại nền nhà toàn đá lớn. Con số người mất tích bị đá tảng vùi lấp được xác nhận là 13 người (chết tìm thấy xác 2 người ngay sau đó). Lũ tràn về mỗi lúc một lớn khiến 32 nhà bị cuốn trôi, 6 người bị thương, 14 ngôi nhà bị sập. Hầu như người dân chỉ kịp nhanh chân leo lên vùng đất cao tránh lũ mà không thể di chuyển tài sản. Khối lượng đá tràn về chỉ riêng khu vực này ước tính 10.000 tấn, trong đó nhiều tảng to bằng chiếc xe ô tô 4 chỗ.

Một góc của trận lũ quét lich sử tại Thị trấn Mù Cang Chải

Gia đình anh Lê Doãn Dũng (sinh 1985) trú tại Tổ 8 vừa mới mua đất và xây được ngôi nhà ở đây. Đẫm nước mắt anh kể lại giây phút kinh hoàng, lúc mờ sáng anh nghe tiếng hô hoán của hàng xóm, anh bật dậy chạy ra ngoài thì đã thấy lũ tràn đến cửa. Anh chỉ kịp hô vợ và hai con lao ra nhưng vợ con anh đã không kịp. Anh cũng bị nước cuốn trôi gần 500 mét nhưng may mắn bám được cành cây ven suối nên được người dân cứu mạng. Vợ và các con anh bị cuốn mất trong lũ chỉ tích tắc.

Nhà chị Nguyễn Thị Dung, chị Nguyễn Thị Luyến, Phạm Xuân Thanh… ngay cạnh cũng bị cuốn mất… Giọng anh Dũng nghẹn lại không thể kể tiếp.

Tập thể 4 hộ gia đình giáo viên trường PT trung học Thị trấn, nơi chính lũ đi qua, đã kịp thời chạy vọt sang đồi cách đó vài mét, thoát chết gang tấc, không ai kịp mang theo bất kỳ tài sản gì. Khu nhà học sinh ba tầng bị đá xuyên thủ toàn bộ các căn phòng tầng một. May mắn đang kỳ nghỉ hè nên đã không có thương vong học sinh. Gần đó, trường Mầm non Hoa Lan, Trường Tiểu học Thị trấn, Trung tâm chính trị huyện, sân vận động, nhà Văn hóa thông tin huyện Mù Cang Chải bị đá và lũ phá tan hoang.

Trận lũ quét lịch sử này được người dân Thị trấn và lãnh đạo huyện Mù Cang Chải mô tả là chưa từng có cả trăm năm nay. Toàn bộ hệ thống giao thông từ trung tâm huyện về các xã bị chia cắt, cô lập. Trên tuyến đường vượt qua đèo Khau Phạ vào Thị trấn có tới 35 điểm sạt lở vách cao nguy hiểm, mặc dù đã được lực lượng thanh niên (Tỉnh đoàn Yên Bái huy động 300 ĐVTN) và máy móc hỗ trợ san gạt giải tỏa giao thông, nhưng liên tiếp xảy ra sạt lở ta luy mới cực kỳ nguy hiểm cho tính mạng người dân và phương tiện đi lại trên đường. Hệ thống thủy lợi các xã Lao Chải, Kim Nọi, Chế Tạo và Khao Mang bị phá hỏng hoàn toàn. Cây cối, hoa màu và vật nuôi bị cuốn trôi, vui lấp, thiệt hại rất lớn. Ước tính tổng thiệt hại đến 18h chiều qua khoảng 150 tỷ đồng.

Nỗ lực cao nhất tìm kiếm người mất tích và hỗ trợ gia đình bị nạn

Ngay từ sáng, khoảng gần 1.000 người đã được Yên Bái huy động ứng cứu, khắc phục hậu quả và tìm kiếm, giúp đỡ người bị nạn. Lực lượng ĐVTN, Công an, Quân đội, dân quan tự vệ và nhân dân tại chỗ dốc sức chủ lực cùng nhiều máy thi công cỡ lớn đã được đưa đến tất cả các hiện trường trong toàn huyện, và tới cuối giờ chiều qua đã đưa hàng ngàn tấn đá ra khỏi khu vực vùi lấp. Ghi nhận tìm cảm của sự đoàn kết như ruột thịt, những thanh niên trẻ và những người lính đội mưa, không biết mệt mỏi, sử dụng cuốc, xẻng, xà beng bẩy đá tìm kiếm nạn nhân và dọn dẹp hiện trường. Đích thân Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, đoàn công tác của một số bộ nghành, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Phạm Thị Thanh Trà, đã đến hiện trường lũ quét chỉ huy cứu nạn, khắc phục hậu quả và thăm hỏi người dân. Cục cứu hộ Bộ Quốc phòng cũng cử đoàn công tác đến Mù Cang Chải cùng điều phối hoạt động cứu nạn.

Phó Thủ tướng cùng đoàn công tác kiểm tra khu vực bị ảnh hưởng do thiên tai tại huyện Mù Cang Chải.

Toàn bộ các gia đình ven suối bị ảnh hưởng đã được di dời đến nơi an toàn và phần lớn được chia ra ở tạm tại các nhà dân khác. 32 gia đình có nhà bị cuốn trôi được hỗ trợ 25 triệu đồng/nhà kèm theo 15kg gạo/khẩu/tháng và hỗ trợ đến 6 tháng tiếp theo; gia đình có người bị chết và mất tích được hỗ trợ 10 triệu đồng/người; nhà bị sạt lở được hỗ trợ 10 triệu đồng/nhà… Thủ tướng Chính phủ cũng gửi đến mỗi gia đình có người chết và mất tích 10 triệu đồng/người. Tỉnh Yên Bái cũng ra lời kêu gọi toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và các nhà hảo tâm giúp đỡ người dân bị hại. Phương án bố trí nơi ở mới cũng đã được Yên Bái có phương án ngay lập tức. Hàng trăm bác sỹ, y sỹ được đưa đến Mù Cang Chải chăm sóc người bị thương và khám chữa bệnh cho dân, nhất là thời kỳ sau lũ thường có bệnh dịch. Tỉnh cũng phân công lực lượng thường trực ứng phó với tình hình mưa lũ tiếp theo khi dự báo khí tượng thủy văn cho biết mưa vùng này còn kéo dài từ nay hết đến ngày 6/8.

Hàng trăm thanh niên và lực lượng tìm kiếm cứu nạn liên tục không ngơi nghỉ đi lật đá và di chuyển dọc suối Nậm Kim tìm người mất tích, cho dù cơ hội sống sót của số người mất tích là rất thấp. Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái, bà Phạm Thị Thanh Trà, chỉ đạo và yêu cầu lực lượng cố gắng hết mình tìm kiếm số nạn nhân này đến cùng. Bà Trà cũng cho biết đã chỉ đạo các ban nghành phối hợp rà soát lại nhiều địa bàn khác có nguy cơ lũ quét, lũ ống, sạt lở để di dời dân an toàn ngay trong những ngày tới.

Chỉ đạo trực tiếp tại hiện trường khi cơn mưa vẫn đang dội như trút chiều qua, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói lời thăm hỏi và chia sẻ mất mát tới các gia đình bị nạn. Ông đánh giá cao sự vào cuộc ứng phó rất khẩn trương của Yên Bái và chỉ đạo tập trung cao độ tìm kiếm người mất tích do đá vùi, nước cuốn. Phó Thủ tướng đề nghị Ủy ban Tìm kiếm cứu nạn, Quân khu 2, Bộ Nông nghiệp, Bộ Tài nguyên Môi trường, Bộ Giao thông và tỉnh Yên Bái phối hợp cùng nhau ứng cứu dân, đồng thời đánh giá lại vùng địa chất nguy hiểm tiềm ẩn lũ quét, làm lại đường giao thông, khắc phục công trình bị phá hủy. Ông cho biết cũng đã chỉ đạo đến tất cả các tỉnh miền núi phía Bắc rà soát, đánh giá lại những địa hình và thời tiết tương tự để Trung ương sớm có kế hoạch di dời dân. Riêng tỉnh Yên Bái sẽ được ưu tiên hỗ trợ những thiệt hại xảy ra tại Mù Cang Chải, và sớm đưa nguồn lực về xây khu tái định cư cho dân.

Chỉ cách đây vài tuần, Yên Bái đã hứng chịu trận lụt lớn tại Tp Yên Bái đến 40 tỷ đồng. Toàn tỉnh từ đầu năm đến nay liên tiếp trải qua mưa lũ do hoàn lưu bão, có 7 người chết, hơn 1.100 ngôi nhà bị thiệt hại, hàng ngàn hộ dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng đời sống sinh hoạt và sản xuất, lúa và hoa màu bị tạn phá gần 1.700ha, vật nuôi hàng ngàn con, 5 cầu bị hư hỏng, đường giao thông các tuyến quốc lộ 32C, 37, 70…bị chia cắt nhiều vùng.

Một số hình ảnh trận Lũ quét kinh hoàng tại Yên Bái. Xem chi tiết tại đây..

Tùng Duy – Duy Quỳnh