Trả lời:

Ngày 01/5/2014, phía Trung Quốc đã ngang nhiên đưa giàn khoan nước sâu số hiệu Hải Dương – 981 và một số lượng lớn tàu hộ tống vào vùng biển Việt Nam, tự ý hạ đặt giàn khoan này nằm sâu trên 80 hải lý trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam theo Công ước của Liên Hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Khu vực này có tọa độ 15⁰29’58” vĩ Bắc – 111⁰12’06” kinh Đông, thuộc khu vực phân lô dầu khí 143 của ta, cách đất liền Việt Nam 132 hải lý, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý và cách phía Nam đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa 17 hải lý. Đến ngày 27/5, Trung Quốc đã công bố “hoàn thành giai đoạn 1” và dịch chuyển giàn khoan đến địa điểm mới có tọa độ 15⁰33’38” vĩ Bắc – 11⁰34’62” kinh Đông vẫn nằm sâu 60 hải lý trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của ta.

Trước diễn biến đặc biệt nghiêm trọng nêu trên, Việt Nam đã hết sức kiềm chế, sử dụng mọi kênh đối thoại, giao thiệp với các cấp khác nhau của Trung Quốc để phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan và các tàu vũ trang, tàu quân sự Trung Quốc ra khỏi vùng biển Việt Nam. Ta đã huy động nhiều tàu kiểm ngư, cảnh sát biển ra thực địa kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ quyền của ta. Tuy nhiên, đến nay Trung Quốc không những không thực hiện các yêu cầu của Việt Nam mà vẫn cố tình tiếp tục các hành động vi phạm ngày càng hung hăng và nghiêm trọng hơn.

Tình hình vẫn đang diễn biến phức tạp, phía Trung Quốc duy trì số lượng tàu thuyền hộ tống lớn gấp 2-3 lần số tàu của ta bảo vệ hoạt động giàn khoan, quyết liệt cản phá hoạt động của lực lượng chấp pháp, ngăn cản tàu cá ta đang hoạt động trong khu vực này, giai đoạn cao điểm nhất ngày 20/5, tổng số tàu của Trung Quốc đã lên tới 137 tàu các loại, trong đó có 4 tàu quân sự và huy động máy bay trinh sát, máy bay tiêm kích thường xuyên bay sát, uy hiệp các tàu công vụ của ta. Ngày 09/6, Trung Quốc đã tăng số tàu chiến quanh khu vực giàn khoan thành 6 chiếc, cùng với đó số tàu Trung Quốc vẫn duy trì khoảng trên 100 tàu, bao gồm tàu hải cảnh, tàu vận tải, tàu kéo, tàu cá. Đáng chú ý cách thức hoạt động của Trung Quốc tỏ ra tinh vi hơn, bên cạnh chủ động đâm ca, phun vòi rồng, gây nhiều hư hỏng, tổn thất cho tàu ta, Trung Quốc cho dùng máy tạo sóng âm tần và đèn pha công suất lớn, cho máy bay, tàu chụp ảnh từ nhiều góc độ hòng tạo chứng cứ có lợi cho Trung Quốc, điều động thêm cả tàu cá quấy rối, ngăn cản tàu chấp pháp ta. Ngày 26/5, tàu Trung Quốc đã đâm chìm một tàu cá của ngư dân ta đang hoạt động đánh bắt tại khu vực này.

Mặc dù số lượng ít, bị vây ép và đâm va trực diện nhưng các tàu ta luôn kiên cường bám vị trí, dũng cảm, sáng tạo, không nao núng khi bị tổn thất. Các đồng chí bị thương đều xin ở lại tiếp tục tham gia đấu tranh. Một số tàu sau khi sửa chữa xong tiếp tục ra thực địa thực thi nhiệm vụ; đồng thời, lực lượng trên biển kịp thời cung cấp tư liệu hình ảnh để đấu tranh ngoại giao và dư luận. Bất chấp bị xua đuổi, đe dọa, các tàu cá của ngư dân ta vẫn kiên cường bám trụ, đánh bắt tại vùng biển xung quanh Hoàng Sa. Hoạt động đấu tranh của ta trên thực địa đã thể hiện rõ ý chí và quyết tâm đấu tranh của ta trước hành động Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của ta cũng như sự kiềm chế của ta nhằm duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực.